Verslag Kenniscirkel 15 april: Leven Lang Leren - laaggeletterdheid
De Kenniscirkel Leven Lang Leren die op 15 april werd gehouden had als thema laaggeletterdheid bij autochtone Nederlanders (NT1).
Algemene inleiding
De kenniscirkel startte met een algemene inleiding over de omvang en de aard van de problematiek. Nederland telt ongeveer 1 ½ miljoen laaggeletterden van wie ongeveer 1 miljoen autochtone Nederlanders. Bibliotheken hebben een belangrijke rol bij de preventie en de bestrijding van laaggeletterdheid. Goede voorbeelden zijn onder meer projecten als Boekstart, Rode Draad Werkzat (toeleiding naar werk), de inrichting van Lees-en-Schrijfpleinen (informeel leren) en Leesclubs (leesbevordering). Goede samenwerking met onderwijsaanbieders, zoals ROC, particuliere aanbieders van inburgeringsonderwijs, vmbo en mbo, is een voorwaarde voor succes. Hij sloot zijn presentatie af met de aanbeveling uit het onderzoeksrapport De Leerfunctie van Bibliotheken (SIOB, 2009) “Inzetten van structurele financiële middelen om de leerfunctie van bibliotheken met name op het gebied van laaggeletterdheid en anderstaligen, overal op peil te krijgen en stevig te verankeren in de lokale samenleving.”
Ervaringen van alfabetiseringsambassadeurs
Karel Sluijter vertelde dat hij als kind heel lang in het ziekenhuis had gelegen en op die manier een grote onderwijsachterstand opliep. In zijn jeugd waren er nog geen speciale onderwijsprogramma’s voor zieke kinderen. Toen hij veertien was, ging hij van school om in een schoenenfabriek te werken. In die tijd was dat normaal. Op latere leeftijd ging hij de handel in, maar dat hij niet kon lezen en schrijven hield hij verborgen. Zelfs zijn kinderen wisten van niets. Hij kon wel rekenen, maar schrijf- en leestaken besteedde hij uit aan anderen. Pas op zijn zestigste ging hij naar het ROC voor een cursus. Hij is alfabetiseringsambassadeur geworden, omdat hij anderen wil helpen om hun schaamte te overwinnen en dat zij naar een cursus gaan.
Elly van de Oord berichtte dat zij in haar jeugd wèl goed had leren schrijven en lezen. De vaardigheden waren enigszins weggezakt en vanwege haar werk besloot ze een opfriscursus Nederlands bij het ROC te volgen.
Portret van lees-en schrijfonderwijs
Bernadet Wubben, docent NT1 bij het Koning Willem I college, belichtte de onderwijspraktijk van het lees- en schrijfonderwijs. Uitgangspunten waren onder meer: persoonlijke benadering, het creëren van een veilige leeromgeving, positieve feedback, uitgaan van wat de deelnemer wel kan i.p.v. uitgaan van wat de deelnemer niet kan, functionele lees- en schrijftaken (omgaan met formulieren e.d.) en betekenisvolle contexten (deelnemers nemen bijvoorbeeld brieven en formulieren mee naar school) en maatwerk.
Een belangrijk zorgpunt is de werving van deelnemers. Voor veel deelnemers is het ROC een hoge drempel. Voorts berichtte zij over de goede samenwerking met bibliotheek Helftheuvel waar afgelopen jaar een Makkelijk Leespunt is gerealiseerd.
Jet Wijnen, van bibliotheek Helftheuvel beklemtoonde dat een actieve opstelling van de bibliotheek belangrijk is. Deelnemers moeten zich in de bibliotheek thuis voelen. Een vertrouwd aanspreekpunt is bij deze groep noodzakelijk. Voor deelnemers worden in de regel drie groepsbezoeken georganiseerd, dit is nodig om deelnemers in beweging te krijgen.
Netnieuws VE
Pieter de Graaf gaf een demonstratie van Netnieuws VE. Dit is een website met vereenvoudigde teksten en bijpassende oefeningen rond actuele onderwerpen. Voor het jaar 2010 heeft Cubiss een collectief abonnement afgesloten voor alle Brabantse bibliotheken.
Reizende Tentoonstelling ‘LeeS’
Tijdens de lunch kon in de foyer een voorbeeldpaneel van de reizende tentoonstelling ‘LeeS’ bezichtigd worden. Afgelopen jaar was in het museum Scryption in Tilburg de expositie LeeS te zien. Deze tentoonstelling was zo’n groot succes, dat besloten is om van deze tentoonstelling een reizende tentoonstelling te maken. De tentoonstelling reist rond langs de bibliotheken in Noord Brabant vanaf de zomer 2010 tot voorjaar 2011. De tentoonstelling verblijft steeds voor een periode van drie weken in een bibliotheek.
Workshop Taaldrukwerkplaats
Thony van Gerwen hield een workshop over de Taaldrukwerkplaats. Dit is een werkplaats waar men in staat wordt gesteld de eigen gevoelens, ervaringen, gedachten, verlangens en vragen onder woorden te brengen en te verveelvoudigen. De deelnemers kregen de opdracht om in kleine groepjes een kort tekstje te maken over hun motivatie ten aanzien van de bestrijding van laaggeletterdheid. Daarna konden ze creatief aan de slag om het tekstje op ambachtelijke manier op een kaart te drukken. Het leverde mooie resultaten op. Enkele deelnemers waren al zo enthousiast dat ze Thony meteen wilden boeken voor een workshop tijdens de Week van de alfabetisering en het Festival van het leren (in de eerste helft van september). In het kader van het project LLL worden overigens zes gratis workshops beschikbaar gesteld. Het streven is om deze workshops zoveel mogelijk over geheel Brabant te spreiden.
Lezing van Marjan Berk
Het hoogtepunt van de bijeenkomst was een sprankelende lezing van Marjan Berk. Zij vertelde over haar eigen leven. Ze begon als cabaretière in de shows van Wim Sonneveld en Wim Kan. Pas op haar 45e begon ze met schrijven, dat was op het moment dat haar vader overleed. Sindsdien is ze altijd met schrijven bezig geweest. Ze schrijft columns voor ondermeer het AD en deze maand verschijnt er weer een nieuw boek. Voorts sprak zij over haar betrokkenheid met het onderwerp. Ze was indertijd erg geschrokken van de omvang van de problematiek. Er valt nog heel veel werk te doen. Zij schreef voor de serie Leeslicht het boek Een goede truc. Het gaat over een jongen die ontdekt dat hij door middel van het schrijven van een dagboek zijn saaie ouders kan manipuleren. De stelling van Marjan Berk is dat schrijven leuk is – en iedereen kan het - ook als je er moeite mee hebt. Inmiddels heeft zij al diverse lezingen voor laaggeletterden en inburgeraars gehouden, onder meer in Etten-Leur, Enschede en Hardenberg. Telkens is er een grote opkomst en het publiek is steeds enthousiast. In het kader van het project LLL ontvangen alle basisbibliotheken een tegoedbon voor een schrijversbezoek voor een leesclub. Bibliotheken kunnen dus dit jaar Marjan Berk uitnodigen, of een andere schrijver die affiniteit heeft met de doelgroep.
Presentatie Leeslicht
Marianne Verhallen van de uitgeverij Eenvoudig Communiceren, gaf een toelichting op de boekenserie Leeslicht. Deze serie maakt bekende auteurs en bekende verhalen toegankelijk voor volwassenen die moeite hebben met lezen.
Informatiepakket
Na afloop ontvingen alle deelnemers een waardevol informatiepakket met daarin ondermeer:
- tegoedbon voor een schrijversbezoek
- belangstellingsformulier voor een workshop van de taaldrukwerkplaats
- belangstellingsformulier voor de reizende tentoonstelling ‘Lees’
- Een goed truc van Marjan Berk
- Het Handboek NT1 voor opleiders en docenten
- Een informatiefolder van de Plakplaats
Verslag Petra van Oosterhout
Cubiss
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten