„Is er dan niemand aanwezig wie het boek zo aan het hart gaat dat hij zich verzet tegen deze ontwikkelingen?”, vroeg de debatleider Wil Timmermans tot driemaal toe. In een zaal vol bibliotheekmedewerkers wilde maar geen principieel debat ontstaan over de toekomst van de openbare bibliotheek. En dat terwijl er toch heel wat op het spel staat: flinke bezuinigingen. De provincie Gelderland, die onlangs aankondigde 3 miljoen te knippen op de bibliotheken, nam daarom het initiatief tot deze debatavond. „We zouden toch tips krijgen voor hoe we kunnen bezuinigen,” reageerde een bibliotheekmedewerker ietwat mokkend op de vraag van Timmermans.
Nog voor het debat begon, riep een vrouw het publiek op om massaal weg te lopen bij het debat, uit verzet tegen de bezuinigingen. Ze bracht niet meer teweeg dan wat gelach. Het publiek hoorde het verhaal aan van de bibliotheekdirecteuren Hans van Velzen (Openbare Bibliotheek Amsterdam), Sjaak Driessen (Openbare Bibliotheek Wageningen), Eppo van Nispen, net benoemd tot directeur van de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB). Frank Huysmans, bijzonder hoogleraar Bibliotheekwetenschap bij de Uva, overgoot het geheel met een wetenschappelijk sausje. Hij liet onder andere een schema zien met dingen die verdwijnen, zoals de grammofoonplaat en de videotheek. Zo ook de bibliotheek, die volgens het schema in 2020 het loodje zal leggen.
Maar is dat ook zo, staat de bibliotheek op uitsterven? In haar huidige vorm wel, aldus Hans van Velzen die het schema nog een redelijk positief scenario vond. „De uitleen raast echt omlaag. Het ritselt van de studenten met laptops, maar ze lenen niets.” Sinds de door Jo Coenen ontworpen, hypermoderne ‘beleefbibliotheek’ in 2007 op het Oosterdokseiland is geopend, is het aantal bezoekers verdubbeld. De uitleen steeg echter maar met 30%.
Volgens Sjaak Driessen veranderen de vormen waarin mensen consumeren. Bij een Poetry Slamavond is de opkomst groots, maar de bundels van de betreffende dichters blijven op de plank staan. Dat hoeft niet erg te zijn. Volgens Eppo van Nispen, die volgens eigen zeggen nooit een boek leest, moeten we het boek in papieren vorm loslaten, en misschien zelfs helemaal. „De collectie van de bibliotheek, dat zijn de bezoekers.” De bieb is de best bezochte publieke instelling, moet haar functie daar dan niet op aangepast worden? De bibliotheek als culturele ontmoetingsplaats voor de wijk, zo zien de directeuren het graag.
Erik Lindner, dichter en redacteur bij de Groene Amsterdammer, was kennelijk uitgenodigd om tegenwicht te geven aan al deze vernieuwingsdrang. Hij slaagde daar nauwelijks in, en beperkte zich tot een pleidooi voor de dichters die het moeilijk hebben. Ze kunnen zich in de nieuwe OBA door het gerinkel van mobieltjes niet meer concentreren bij het lezen van literatuur.
Toch hoeven we ons weinig zorgen te maken over de uitleen, aldus Van Nispen. Er zijn vorig jaar 120 miljoen boeken uitgeleend, bijna drie keer zoveel als er verkocht werden. Desalniettemin worden boeken en stilte steeds minder belangrijk, en niemand die zich ertegen verzet. In alle rust een boek lezen, is straks alleen nog voorbehouden aan toeristen. Nog voor de zomer wordt op Schiphol de Airport Library geopend, de eerste luchthavenbibliotheek ter wereld. Hier kunnen reizigers zich in een leeszaal verdiepen in de hoogtepunten van de Nederlandse cultuur. .Lees verder
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten