zaterdag 17 april 2010

Informatievaardigheden; vervolg op mediawijsheid bij de jeugd.

Blijkbaar zijn er in de openbare bibliotheken geen bibliothecarissen of andere hbo-opgeleide informatiespecialisten meer te vinden die havo- en vwo-leerlingen kunnen instrueren.
Dat blijkt uit het onderstaande artikel. bDe Koninklijke Bibliotheek biedt deze workshop.
Wordt mijn vrees toch bewaarheid.


De informatievaardigheden van leerlingen in het voortgezet onderwijs zijn een 'hot topic'. De Koninklijke Bibliotheek wordt regelmatig benaderd door scholen die met hun leerlingen de KB willen bezoeken om de lessen hierin te ondersteunen. In de workshop 'Zoeken en vinden bij de KB' worden leerlingen uit de hoogste klassen vwo en havo begeleid bij het zoeken naar en beoordelen van (wetenschappelijke) informatie. Machteld van der Meer doet verslag.

De Koninklijke Bibliotheek ondersteunt het streven van scholen om leerlingen beter te leren zoeken van harte. In nauw overleg met drie scholen uit de regio Den Haag is bepaald waar docenten en leerlingen behoefte aan hebben en hoe de KB hier invulling aan kan geven. Er is bewust gekozen voor de klassen uit de bovenbouw havo en vwo omdat de bibliotheekcollectie voor deze leerlingen het meest interessant is. Voor de onderbouw en voor leerlingen van het vmbo zijn de openbare bibliotheken zonder twijfel een betere keuze. Openbare bibliotheken bieden voor deze leerlingen goede programma's aan. In 2009 hebben meer dan tweehonderd leerlingen uit de regio Den Haag deelgenomen aan een pilotperiode waarin de workshop 'Zoeken en vinden' werd uitgetest. Met een positief resultaat: de workshop maakt nu deel uit van de dienstverlening van de KB.

Buitenschools bezoek
Voor het profielwerkstuk, onderdeel van het eindexamen voor zowel havo als vwo, dienen leerlingen gedegen literatuuronderzoek te doen. Hierbij gaan zij vaak op zoek naar behoorlijk specialistische informatie. Zo had een leerling tijdens de pilotperiode als onderzoeksonderwerp: zijn oude SDAP-cartoons in het heden ook bruikbaar om de huidige PvdA-aanhang te bewerken?

De ervaring van de docenten is dat leerlingen meestal voor de bekende weg kiezen en in eerste instantie het internet op gaan. Net als vele anderen denken leerlingen dat hier alles te vinden is. Ook zijn ze zich niet bewust van het belang van de betrouwbaarheid van informatie, laat staan dat ze een goed idee hebben van de enorme schat aan informatie die (alleen) buiten internet te vinden is. Google is de standaard en wordt dan ook nog eens heel beperkt gebruikt.

De (docenten van de) scholen waarmee gesproken is bij de opzet van de workshop, zijn zich zeer wel bewust van dit verschijnsel en willen daar verandering in brengen. De mediatheek en mediathecaris zijn over het algemeen betrokken bij het onderwijs in informatievaardigheden. Daarnaast zoeken scholen begrijpelijkerwijs naar mogelijkheden om hun leerlingen in een andere context te doordringen van het belang van betrouwbare informatie. Een buitenschools bezoek aan de bibliotheek kan hier heel goed bij van pas komen. Natuurlijk zijn de meeste leerlingen, zo niet alle, bekend met de openbare bibliotheek. Dat de KB een wetenschappelijke bibliotheek is - wat 'nieuw' is voor veel leerlingen - speelt voor veel docenten een belangrijke rol bij de keuze welke bibliotheek men benadert voor een bezoek. De uitgebreide collectie van de KB en ook de verdieping die de collectie biedt, zijn volgens de docenten de grootste pluspunten.

Ervaringen

'Het wetenschappelijke niveau van de Koninklijke Bibliotheek gaat veel verder dan waar de gemiddelde leerling mee bezig is, maar het wordt de leerlingen wel duidelijk welke enorme mogelijkheden er zijn om informatie te vinden,' zegt docent Tjerk de Blok van het Segbroek College in Den Haag, een van de eerste scholen die de workshop hebben gevolgd met de havo-eindexamenklassen. 'Ook wordt het hen duidelijk wat het betekent om met die informatie om te gaan, voor wat betreft betrouwbaarheid en diversiteit. De KB maakte behoorlijke indruk op de leerlingen. Het trekt hen uit het “schoolse” en geeft ze een “kijkje” op wat ze na hun middelbare school gaan doen en welke eisen er dan gesteld worden.'

Positieve ervaringen heeft ook Henk Mouthaan, docent aan het Hofstad Lyceum in Den Haag. 'Onze leerlingen uit 6 vwo waren echt verbaasd over de hoeveelheid informatie die er te vinden is. Het werd hen echt duidelijk dat zij succes konden behalen uit het gebruik van de bibliotheek en in dit geval van de KB. De praktische insteek van de workshop en de rust die medewerkers nemen om de leerlingen te helpen, vormen absoluut een belangrijke meerwaarde. Het zou ook al interessant zijn voor 4 vwo.'

Dit is een fragment uit het gelijknamige artikel dat Machteld van der Meer voor InformatieProfessional schreef.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Blogarchief