Bericht in NRC van Marc Hijink: het nieuwe gamen? Zag het ook al op tv

Strijd om gamers in huiskamer
Technologie Microsoft met gezinspellen op jacht naar Nintendo Wii-klanten
Marc Hijink

Microsoft introduceert een vinding waarmee je de spelcomputer met handgebaren bedient . Kinect moet de Xbox zo populair maken als de Nintendo Wii.
Waarschuwing vooraf: doe de gordijnen dicht voor het aansluiten van de Microsoft Kinect. Voorbijgangers zien hoe je met twee handen een denkbeeldig stuur vasthoudt om te racen. Of over de grond rolt om een virtuele tijger trucjes te leren.

Kinect, vanaf morgen in de Nederlandse winkels, is een kastje dat lichaamsbewegingen rechtstreeks vertaalt in bewegingen in een Xbox-spel. De basis is infraroodtechniek van het Israëlische leger, dat probeerde met slimme camera's en sensoren er achter te komen of er personen in verdachte huizen zitten. Microsoft kocht de technologie en hoopt nu met Kinect net zo'n succes te worden als de Nintendo Wii.

De Wii was de eerste spelconsole die lichaamsbewegingen op een natuurlijke manier vertaalde in het spel. Menig verjaardagsfeestje is gered door de Wii uit de kast te trekken en het is nog steeds de best verkopende spelcomputer voor de huiskamer. Al wordt de afstand met concurrenten Sony en Microsoft wel kleiner. Zeker nu die bedrijven naar het grote publiek lonken met meer toegankelijke bediening en eenvoudiger spelletjes.

Sony bracht al een Wii-achtige afstandsbediening uit, de PlayStation Move. Maar Kinect (150 euro), Microsofts antwoord op de Wii gaat verder: daarbij hoeft er helemaal geen controller meer aangeraakt te worden.

Microsoft denkt dit jaar met de feestdagen zo'n 5 miljoen Kinect-sets te verkopen. In de VS draait een intensieve marketingscampagne van een half miljard dollar, waar onder meer talkshowprogramma's van Oprah en Ellen Degeneres voor ingezet werden. Want niet de ervaren gamer maar het speelse gezin staat centraal.

De softwaremaker probeert al langer voet aan de grond te krijgen in de huiskamer met tv-achtige Windows-pc's. Dat sloeg nooit echt aan. De Xbox (tot nu toe 45 miljoen verkochte exemplaren) blijkt wel succesvol, zeker als het apparaat dankzij de Kinect een stuk eenvoudiger te bedienen is. Het gemiddelde Oprah-publiek heeft geen zin en geen tijd om de 14 knoppen op de Xbox controller uit het hoofd te leren voordat ze een spelletje kunnen spelen.

De uitbreiding voor de Xbox verschijnt op het moment dat het Amerikaanse softwarebedrijf ingrijpende maatregelen in de bedrijfstop treft. Robby Bach, verantwoordelijk voor de Xbox-tak is dit jaar vertrokken.

Ook Ray Ozzie, de man die was binnengehaald om na Bill Gates weer nieuwe ideeën in Microsoft te pompen, is afgelopen maand opgestapt. Op zijn blog schrijft Ozzie nu dat concurrenten ons [Microsoft] overtreffen in het bieden van een mobiele ervaring, de probleemloze integratie van hardware, software en diensten, sociale netwerken en sociale interactie via internet. Met andere woorden: Microsoft is goed in de zakelijke markt, maar mist wat een consument anno 2010 bezig houdt.

De online divisie van Microsoft (met zoekmachine Bing) is verlieslijdend. En de Entertainment & devices-divisie waar de Xbox onder valt haalde dit kwartaal maar 11 procent van de totale omzet. De softwaremaker moet het hebben van zakelijke producten, zoals de nieuwe versie van Microsoft Office 2010. Zelfs de goede verkoopcijfers van Windows 7 (240 miljoen licenties) zijn met name te danken aan een opleving in de zakelijke markt: bedrijven die nu nieuwe computers voor hun werknemers kopen. De vorige Windows versie, Vista, is in het bedrijfsleven nooit een succes geweest.

Op de mobiele telefoon, waar concurrenten Apple en Google succes oogsten, begint Microsoft weer achteraan in de rij. Vorige maand kwam Windows Phone 7 uit, een besturingssysteem voor smartphones. Ondertussen brengen Google en Apple nieuwe tv-producten naar de huiskamer.

Aandeelhouders verbazen zich over de koers van Microsoft, die amper verandert, terwijl Google en met name Apple snel groeien. De vraag is hoelang topman Steve Ballmer nog kan aanblijven. Hij verkocht vorige week wel 12 procent van zijn aandelenpakket, goed voor een uitbetaling van 1,3 miljard dollar (930 miljoen euro). Volgens een verklaring was dit om belastingtechnische reden. Ballmer zegt nog steeds alle vertrouwen in Microsoft te hebben, maar hebben beleggers nog vertrouwen in Ballmer?

Met succes voor Kinect, Windows Phone 7 en Bing.com zou Microsoft weer een hip consumentenmerk kunnen worden.

Kinect is in ieder geval innovatief. Het zou de elektronische wereld om ons heen kunnen veranderen, zoals de pc veranderde toen de muis z'n intrede deed. Futurologen verwachten dat we straks ons hele huishouden met handbewegingen en spraakcommando's kunnen besturen. Daarvoor moet wel eerst een nieuwe bewegingstaal geleerd worden. Om te 'klikken' op een knop houd je je hand een tijdje stil in de lucht. Om in de Xbox door een reeks foto's of video's te bladeren moet je met je hand een veegbeweging maken. De sensor is gevoelig genoeg om ook een klein veegje te herkennen terwijl je languit op de bank ligt: bewegen is leuk maar het mag niet te veel moeite kosten.